PEMAHAMAN C, mudah tapi bermuslihat

Soalan bahagian C antara yang digemari pelajar kerana peluang mendapat markah yang tinggi.  Hal ini bermakna, pelajar-pelajar mampu memberi jawaban yang menepati atau hampir menepati skema jawaban.  Namun, namanya pun soalan maka tentulah prinsip pengujian mesti dikekalkan dalam setiap soalan.   Contoh soalan Bahagian C (nombor 5) di bawah merupakan contoh yang mudah untuk menguji kepintaran pelajar memberi jawabannya.

5a.  “Usaha-usaha untuk mengitar semula bahan buangan secara besar-besaran dapat mengurangkan sejumlah sampah di persekitaran kita dengan amalan pengurangan, guna semula dan kitar semula.  Meskipun kesungguhan pihak berkuasa sememangnya banyak membantu melancarkan proses ini, namun dari segi teknikalnya aktiviti ini merupakan proses yang mudah, malah menguntungkan semua pihak.”

Dipetik dan diubahsuai daripada

Program Kita Semula, Utusan Malaysia, Februari 2006.

i)                     Apakah tujuan mengitar semula bahan buangan?

ii)         Dengan menggunakan tidak lebih daripada 50 patah perkataan, nyatakan kebaikan daripada program kitar semula bahan buangan.

Soalan nombor dua boleh disifatkan satu perangkap kepada jawaban.  Sebenarnya jika pelajar kerap membuat klasifikasi dalam pemikirannya, dia dapat membedakan antara kebaikan kitar semula dengan kebaikan melupuskan sampah.  Matlamat akhir kedua-duanya sama iaitu menghapuskan sampah!

Soalan kedua itu benar-benar meminta kebaikan daripada pelaksanaan kitar semula bahan buangan.  Oleh itu jawaban pelajar mestilah menjelaskan hanya kebaikan daripada kitar semula.  Kebaikan-kebaikan daripada proses pelulusan sampah atau pembersihan, jelas bukan dalam skema jawaban ini.

Kebaikan kitar semula bahan buangan:

i.                     Memaksimukkan penggunaan bahan sumber.

ii.                   Mengelakkan pembaziran.

iii.                  Mengelakkan pencemaran alam.

iv.                 Menambah pendapatan sebenar.

Kebaikan pelupusan sampah:

i.                     Mengelakkan pencemaran alam.

ii.                   Mengelakkan penyakit akibat kekotoran.

iii.                  Mewujudkan suasana kemas dan bersih.

Jawaban yang dicadangkan ialah

i.                     Tujuan mengitar semula bahan buangan ialah untuk mengurangkan jumlah sampah.

ii.                   Kitar semula dapat memaksimumkan penggunaan bahan sumber. Kotak-kotak  yang dikitar semula boleh dijadikan kertas atau kotak baru.  Penggunaan semula  ini merupakan penambahan hayat penggunaan bahan sumber.

   Pencemaran boleh dielakkan dengan kitar semula. Bahan-bahan plastik yang sukar terurai  boleh dijadikan barangan kali kedua.  Penjualan bahan buangan ini juga boleh menambah pendapatan seseorang.